ORANJERIE.
Vermoedelijk tussen 1827 en 1832 gebouwde oranjerie door J.D. Zocher jr. opgetrokken in de Empire-stijl en in 1956 verbouwd tot woonhuis. Bij deze verbouwing werd de rechthoekige, witbepleisterde oranjerie van een nieuwe bakstenen voeting voorzien, die voor de bescherming van ondergeschikt belang is.
Voorts werden de 5 dubbele openslaande oranjeriedeuren met bordestrap aan de voor(zuidwest-)zijde verwijderd. Van de oorspronkeli jke opzet aan deze zw-zijde resteert de Dorische pilastergeleding met dubbele pilasters ertussen. Boven de dubbele pilasters is het hoofdgestel voorzien van palmetmotieven. In de vakken boven de overige pilasters lauwerkransen. Dit hoofdgestel gaat aan de hele oranjerie om en wordt alleen aan deze zijde door de 5 venstertraveeën onderbroken.
De rechterzijgevel is door enkele pilasters in 3 traveeën geleed en heeft tijdens de verbouwing in de centrale travee een nieuwe deur gekregen, die via enkele treden t e bereiken is. Boven de deur is op de verdieping een 4 ruitsvenster aangebracht.
De linkerzijgevel laat eenzelfde opbouw zien als de rechter, met het verschil dat de centraal gelegen deurpartij authentiek is en dat er aan deze zijde geen venster op de verdieping aanwezig is. De achterzijde is tijdens de verbouwing van een nieuwe venster- en deurindeling voorzien.
De gevel wordt omgaande door een tot kroonlijst uitgebouwde goot afgesloten, die ter hoogte van de dubbele pilasters iets naar voren springt. Door deze overhellende kroonlijst wordt het flauw hellende zinken zadeldak aan het oog onttrokken.
De oorspronkelijke functie van een Oranjerie (ook wel Orangerie genoemd) is het houden en presenteren van uitheemse planten en bomen welke een Hollandse winter niet overleven. De oranjerie heeft zijn naam te danken aan de Oranjebomen welke in de winter met kuip en al in de oranjerie werden gezet.
Bron:
https://rijksmonumenten.nl/monument/507020/heiligenberg-oranjerie/leusden/
